Rok 1945 był przełomowy jeśli chodzi o proces emancypacji i ewolucji roli kobiety w społeczeństwie. Podczas wielkiej wojny to kobiety zastąpiły mężczyzn w fabrykach i w przemyśle. Co więcej, zrobiły to z powodzeniem. Wydawało się, że teraz rola kobiety będzie ewoluować dalej w kierunku wyrównania szans z mężczyznami, jednak w świecie zachodnim stało się coś zupełnie odwrotnego. W ciągu dwóch miesięcy z przemysłu samochodowego i lotniczego w USA zwolniono 1,6 miliona kobiet. Do 1946 roku ponad 2 miliony kobiet straciły pracę. Czekała na nie zupełnie inna rola do odegrania.
Rola, jaką powojenne społeczeństwo wyznaczyło kobiece, polegała na dbaniu o ognisko domowe, którego centrum stanowiły dzieci. Nie musiała pracować, mogła korzystać z dobrodziejstw takich jak pralka czy odkurzacz i spędzić swoje życie na przedmieściach, podczas gdy jej mąż dzień w dzień jeździł do centrum do pracy. Były to czasu boomu gospodarczego, dlatego większość rodzin mogła pozwolić sobie na to, aby tylko mężczyzna pracował i spokojnie można było utrzymać poziom klasy średniej. Kobieta miała być wiecznie zadowolona, pachnąca i zadbana, a jej życiowym celem było sprostanie wizerunkowi idealnej pani domu. Musiała radzić sobie z tym, że 90% mężczyzn z kadry zarządzającej zdradzało wówczas swoje żony. Ta bajka trwała aż do rewolucji seksualnej i wybuchu drugiej fali feminizmu, jednak jej pokłosie zbieramy nawet teraz.
Kraje komunistyczne nie miały wprawdzie takiego modelu. W krajach demokracji ludowej kobiety były mile widziane w pracy, jednak również tutaj widoczne były dwie tendencje. Po pierwsze to kobieta była odpowiedziana za dom, a po drugie – zarabiała o wiele mniej niż mężczyzna. Od lat 90-tych sytuacja zaczęła się znacząco zmieniać. O ile we wspomnianych wcześniej latach powojennych jedna na sześć kobiet żyjących w małżeństwie pracowała, to dzisiaj jest to pięć na sześć kobiet. Koszty życia są znacząco większe i obecnie jest to praktycznie niemożliwe, aby sam mężczyzna utrzymał całą rodzinę, chyba że ma wyjątkowo dobrze płatną pracę. Żyjemy w znacznie lepiej wyedukowanym społeczeństwie, co ma swoje zalety. Współczesny mężczyzna bardziej angażuje się w wychowanie dziecka, jest też w stanie pomóc kobiecie w codziennych obowiązkach domowych. Jednak trudno nie zauważyć, że oczekiwania społecznie wiele się nie zmieniły.
To kobieta jest wciąż odpowiedzialna za dom, to po niej oczekuje się że będzie kierowała wychowaniem dziecka a jeśli dziecko będzie się źle zachowywać, to pewnie będzie jej wina, że je rozpuściła. Choć większość współczesnych kobiet pracuje, wciąż funkcjonuje mit perfekcyjnej pani domu, która powinna do tego dobrze wyglądać, aby pozostać atrakcyjną dla swojego męża. Cały ten system oczekiwań jest oczywiście skostniały i odrealniony. Świadczą o tym wciąż malejące wskaźniki urodzeń. Coraz więcej kobiet ma lepszy pomysł na życie niż wychowanie gromadki dzieci. Trzeba pamiętać, że społeczne oczekiwania rzadko kiedy mają na pierwszym miejscu interes jednostki. Poza tym towarzyszą nam od najmłodszych lat i nieraz traktujemy je jako coś oczywistego, podczas gdy najczęściej są one obrazami naszych własnych lęków, w tym najpopularniejszego, czyli co ludzie powiedzą?
XXI wiek przyniósł nam wiele zmian i nowości. Trwająca w tej chwili wojna między Rosją a Ukrainą przypomina nam również o demonach przeszłości. Powojenne skupienie się na rodzinie było poniekąd odreagowaniem okropieństw wojny, teraz możemy sobie wyobrazić, co czuli wówczas nasi dziadkowie. Żyjemy w ciekawych czasach, w których role mężczyzn i kobiet należy na nowo określić i zredefiniować, ale nie po to, aby znów nakreślić ogólne społeczne ramy, którym każdy będzie musiał sprostać. To indywidualne zadanie dla każdego mężczyzny i każdej kobiety. Zastanowienie się nad tym i wyciągnięcie wniosków może być najlepszym prezentem, jaki możemy sami sobie zrobić.
