„Teraz to już chyba nie ma wielkiego znaczenia ani dla mnie, ani dla żony, czy ją uszczęśliwiam, czy zadręczam, różnica nie jest tak wielka ani efekt tak trwały, nauczyliśmy się już, jak dożyć wspólnie do końca naszych dni i oboje mamy już za sobą więcej niż pół drogi”.

Te gorzkie słowa można przeczytać w znakomitej książce Coś się stało Josepha Hellera. Książka ta, wydana po kultowym Paragrafie 22, była przypieczętowaniem literackiego geniuszu wspaniałego pisarza. Coś się stało to opowieść o pracowniku korporacji średniego szczebla. Nie kocha swojej żony, ale jest z nią, ponieważ obawia się zmian. Podobnie jest z pracą. Całe jego życie wypełnia lęk przed utratą tego, co posiada, choć podświadomie pragnie zmian. Marzy więc o rozwodzie i odejściu z pracy, ale wie, że nigdy się na to nie odważy. Czy to odosobniony przypadek? Na pewno nie.

Osho słusznie zauważył, że Miłość to jedyne słowo, którego wszyscy używają, a nikt nie rozumie. Ponieważ nikt nie rozumie miłości, stało się ono tożsame ze słowem związek czy małżeństwo. Skoro są razem, to pewnie się kochają. Nie. Jestem przekonany, że większość małżeństw nie wie, czym jest miłość, choć prawie każdy chociaż raz słyszał najdoskonalszą definicję miłości. Warto ją przypomnieć, gdyż są to chyba jedyne prawdziwe słowa, które pokonały swoją naturalną barierę i opisały to, co nienazwane:

Miłość cierpliwa jest, 
łaskawa jest. 
Miłość nie zazdrości, 
nie szuka poklasku, 
nie unosi się pychą; 
nie dopuszcza się bezwstydu, 
nie szuka swego, 
nie unosi się gniewem, 
nie pamięta złego; 
nie cieszy się z niesprawiedliwości, 
lecz współweseli się z prawdą. 
Wszystko znosi, 
wszystkiemu wierzy, 
we wszystkim pokłada nadzieję, 
wszystko przetrzyma. 
Miłość nigdy nie ustaje, 
[nie jest] jak proroctwa, które się skończą, 
albo jak dar języków, który zniknie, 
lub jak wiedza, której zabraknie. 

Ile razy widziałeś żonę, która nigdy nie kontroluje swojego męża, ani nie jest o niego zazdrosna? Ilu znasz małżonków, którzy nie wypominają sobie wzajemnych nietaktów?

Można tak pytać w nieskończoność.

Może to właśnie nieznajomość tego, czym jest miłość, sprawia, że większość związków działa niczym swoista antyreklama. Może to również ten trud, który zauważył Gabriel Marquez w Miłości w czasach zarazy ustami jednego ze swoich bohaterów:

Problem małżeństwa polega na tym, że kończy się ono co noc, z chwilą gdy przestajemy się kochać, i każdego dnia rano trzeba przed śniadaniem ponownie przystępować do jego odtwarzania.

I choć miłość jest trudna, to nie jednak nic piękniejszego, ponieważ prawdziwa miłość, która nie domaga się niczego, ale po prostu jest i trwa, staje się jednocześnie końcem strachu. Jest wydostaniem się z pułapki czasu, lęku i zmartwień. Miłość może być prawdziwa wtedy, gdy znika z niej jedna cecha – intencyjność, która jest domeną ego. W nim tkwi zazdrość i zaborczość – zawsze czegoś chce. Zauważ, że wspaniała definicja św. Pawła dokładnie o tym mówi. Ta miłość nie chce niczego dla siebie.

Żyjemy w kraju, w którym każdy choć raz słyszał te mądre słowa. Słowa, które są jednocześnie ogromnym wyzwaniem, ale i szansą. Szansą na to, by doświadczyć w praktyce, czym jest wieczność. Rzeczywiście jest tak, że to co wartościowe, jest jednocześnie tym najtrudniejszym. Dlatego życzę Ci, abyś stał się kiedyś prawdziwe wolny, a być prawdziwie wolnym to znaczy umieć darzyć prawdziwą miłością.